Siğir hastaliklari

**KuzeyAras** · 22 Şubat 2024, 15:26

SIĞIR HASTALIKLARI
Sığırların et, süt ve döl verimi artarken hastalıklara karşı dirençleri azalır ve sık sık hastalanırlar. Hastalıklara direnci arttırmak için verilen vitamin ve mineral madde takviyeleri çoğu zaman yeterli olmaz, verilen fazla miktardaki kesif yem sindirim sisteminde bozukluklar oluşturur. Bütün bunları dengede tutabilmek için hayvanın verimine göre yemleme yapmak, küflü ve bozuk gıdaları vermemek, hastalıklara karşı aşılamaları zamanında yaptırmak ve hayvan hastalandığında tedaviye erken başlamak gereklidir. Bazı sığır hastalıkları şunlardır;

MASTİTİS (MEME İLTİHABI)
Meme dokusunun iltihaplanmasına mastitis denilir. Mastitis bütün meme loblarında görülebildiği gibi bir veya iki meme lobunda da görülebilir. Mastitis sütün yapısında değişikliklere ve süt veriminde azalmaya neden olur, tedavi edilmezse memelerde körelmeye yol açabilir.
Hastalığın oluşumunda; kötü çevre şartları, vurma ve çarpmalar, bakım ve besleme hataları, sağım hataları, çeşitli mikroplar ve memelerin yapısı gibi faktörler rol oynar. Kalabalık ve pis altlıklı ahırlarda mikroplar meme başı kanalından girerek mastitis oluşumuna neden olurlar. Sarkık memeler ve yüksek süt verimi hastalık oluşumunda etkilidir. Ayrıca, sağım sırasında memede süt kalması, sağım makinelerinde vakum ayarının uygun olmaması da mastitise yol açabilmektedir
Mastitisli memede kızarıklık, şişlik, sıcaklık ve ağrı vardır, süt bulanık renkte ve pıhtılıdır. Bu belirtileri ile hastalık kolayca teşhis edilebilir. Ancak bazı durumlarda hastalık gizli seyreder ve memede belirgin bir değişiklik gözlenmez, memeyi yavaş yavaş köreltir ve bu hayvanlar sütleri ile etrafı bulaştırarak hastalığın yayılmasına neden olurlar. Bu hayvanlarda hastalığın tespit edilebilmesi için 15 günde ya da ayda bir kez CMT testi yapılmalıdır.

Mastitis olduğu belirlenen hayvanlarda en kısa zamanda tedaviye başlanmalı ve bu hayvanlara ait sütler tedavi süresince kullanılmamalıdır. Ayrıca bu hayvanların memelerinde süt kalmamasına dikkat edilmelidir. Mastitiste başarı şansı erken teşhis ve uygun tedaviye bağlıdır. Bu nedenle hasta hayvanlar tespit edilir edilmez hemen tedaviye başlanmasının iyileşme şansını arttırarak verim kaybını azaltacağı unutulmamalıdır. Tedavide memeler iyice boşaltıldıktan sonra meme içine ilaçlar verilmeli, memedeki şişliği ve kızarıklığı gidermek için memelere dıştan merhem uygulanmalı ve gerektiğinde kas içi antibiyotikler kullanılmalıdır. Bunun için bir Veteriner Hekime müracaat edilmelidir.

Mastitisten korunmak için temizlik ve sağım kurallarına uyulmalı, ahırın temizliğine ve dezenfeksiyonuna özen gösterilmelidir. Sağımdan önce ve sonra memeler antiseptikli su ile iyice temizlenmelidir. Makine ile sağım yapılıyorsa sağım başlıkları memeye iyice yerleştirilmeli, vakum ayarının doğru yapılmasına dikkat edilmelidir. Memede süt biter bitmez başlıklar çıkarılmalı ve memede süt kalmamasına özen gösterilmelidir. Sık sık mastitise yakalanan, memeleri ve meme başları uygun olmayan hayvanlar sürüden çıkartılmalıdır.

HİPOKALSEMİ (SÜT HUMMASI)
Yeni doğum yapmış süt ineklerinde kandaki kalsiyum ve fosfor miktarının düşmesi sonucu ortaya çıkan ve hayvanın yatıp kalkamaması ile karakterize bir hastalıktır. Çoğunlukla süt verimi yüksek, fazla doğum yapmış ve yaşlı ineklerde genellikle doğumdan hemen sonra görülmektedir. Hastalık gebeliğin son iki haftası ile doğumdan sonraki 3 gün içerisinde de görülebilir.
Hastalığın başlangıcında baş ve ayaklarda titreme, sallantılı yürüyüş vardır, hayvan ayakta durmakta güçlük çeker ve kolayca yere düşer. Hastalığın ileri döneminde hayvan yerde göğüs üstü yatar, baş boyun üzerine kıvrılmış, kalp atışları hızlanmış, kulaklar düşmüş ve soğumuştur. Bu dönemde hayvanda dışkı ve idrar yapma ortadan kalkmıştır. Hastalık tedavi edilmezse kısa sürede ölüm meydana gelir, tedavi edilen hayvanlar ise 1-2 saat içerisinde ayağa kalkarlar. Tedavide damar içi serumlar ve vitamin takviyeleri verilir. Tedavi için bir Veteriner Hekime müracaat edilmelidir.

Hastalıktan korunmak için gebe inekler doğuma 60-70 gün kala kuruya alınmalı ve yeşil kaba yemlerle beslenmelidir. Sağmal hayvanlara ister sağım döneminde, isterse kuru dönemde olsunlar daima süt yemi verilmeli, besi yemi verilmemelidir. Hayvanların önlerinde kalsiyum içeren yalama taşları ve tuz bulundurulmalı, yemlerine kemik unu veya mermer tozu katılmalıdır. Daha önce hastalığı geçirmiş ya da hastalığa yakalanma riski olanlara vitamin takviyesi yapılmalıdır. Doğumdan sonra 2-3 gün memeler iyice boşaltılmamalı, riskli hayvanlarda sadece yavruya yetecek kadar süt alınmalıdır.

KETOSİS
Yüksek süt verimli ineklerde tek taraflı ve karbonhidratça fakir besinlerle beslenme nedeniyle görülen bir hastalıktır. Yaşlılık, hareketsizlik ve aşırı yağlanma hastalığın oluşumunda önemli rol oynar.
Hastalık doğumdan birkaç hafta sonra başlar, hayvan önce yem seçer, nazlı ve yavaş yer, sonra hazımsızlık şekillenir, suyu dahi nazlı içer, yürürken sallanır, tökezler ve düşer kalkamaz. Süt veriminde azalma görülür. İleri dönemlerde hayvanda diş gıcırdatması, yem niteliğinde olmayan cisimleri yeme gibi sinirsel belirtiler ortaya çıkar.
Hastalığın teşhisi kolaydır ama tedavisi uzun sürer. Tedavi bir Veteriner Hekim tarafından yapılmalı, damar içi glikoz içeren serumlar ve insülin hormonu verilmelidir. Tedavinin yanı sıra hayvana şekerli su, melas, patates, şeker pancarı, şeker ve pekmez verilmesi yararlı olur. Tedavi edilmeyen hayvanlar uzun süre yattıklarından zayıflar ve ölürler.

Hastalık gebelik dönemindeki hatalı beslenme sonucu şekillendiğinden hastalığın önlenmesi amacıyla gebe inekler doğuma 60-70 gün kala kuruya alınmalı ve bu dönemde dengeli beslenmelidir. Hayvana yeterli düzeyde yüksek kaliteli kaba yemler verilmeli, günlük kaba yem oranı en az % 40 olmalıdır. Buzağılama zamanında yemleme programında ani değişiklikler yapılmamalıdır.

TİMPANİ (ŞİŞME)
İşkembede gaz oluşumunun hızlanması ve oluşan gazların dışarı atılamaması sonucu karnın şişmesiyle oluşan karakterize bir hastalıktır. Hastalığa yonca, bakla, bezelye ve pancar yaprağı gibi taze biçilmiş ve soldurulmadan yedirilmiş yemler yanında bozuk, küflü ve donmuş gıdaların yedirilmesi de sebep olur. Ayrıca patates, pancar, elma, armut, ayva, lahana kökü, turp gibi yumru bitkiler ile paçavra ve naylon yumaklarının yemek borusunu tıkaması da timpanilere yol açar. Timpaninin ilk belirtisi karın bölgesinin aşırı derecede şişmesidir. Daha sonra sancılar başlar, nabız zayıflar ve solunum güçleşir. Tedavi edilmezse kalp durması sonucu ölüm meydana gelir. Şişmeye başlayan hayvan gezdirilmeli, ağzına gem vurularak gazın dışarı atılması sağlanmalıdır. Hayvanın ön ayakları yüksek bir yere alınmalı, böylece işkembenin akciğeri, dolayısıyla kalbi sıkıştırması önlenmelidir. Hayvana gaz giderici ilaçlar, bira mayası ve karbonat verilebilir. Şişliğin çok olması durumunda gazın sonda veya trokarla boşaltılması gereklidir. Bu durumda bir Veteriner Hekime müracaat edilmelidir. Hastalıktan korunmak için, yeşil yemler biçildikten sonra bir gün güneşlendirilip soldurularak verilmeli, küflü, bozuk ve kokuşmuş yem ve otlar verilmemeli, patates, pancar, elma, armut, ayva, lahana kökü ve turp gibi yumru bitkiler doğranarak verilmeli, hayvanlar çöplüklere bırakılmayarak paçavra ve naylon yemeleri önlenmelidir.
ANTRAKS (DALAK – ŞARBON)
Dalağın şişmesi ile karakterize, mera mevsiminde daha çok görülen salgın bir hastalıktır. Hastalık bulaşıcı olup ani ölümlere sebep olur. Hastalık sığır, koyun, keçi, manda, at, deve, fil, domuz, köpek, kedi ve kanatlılarda görülür, insanlara da bulaşır.
Hastalığa yakalanan hayvanlar ölümden bir-iki gün önce, süt, dışkı ve idrarlarıyla etkeni çıkarırlar. İyileşen hayvanlar ise, bir süre daha süt ve idrarlarıyla etkeni etrafa saçarlar. Hastalık sindirim, solunum ve deri yolu ile bulaşmaktadır. Su, yem, ot gibi gıdalara bulaşan etken sindirim sisteminde bulunan yaralardan girerek hastalık oluşturur. Hastalık etkenleri çok çabuk sporlanırlar ve bu sporlanmış etkenler toprakta 6 sene canlı kalırlar. Bu nedenle hastalığın yayılmasını önlemek için hasta hayvanlar asla kesilmemeli, ölenlere otopsi yapılmamalı ve ölen hayvanların kadavraları hemen gömülmelidir.
Hastalık bir hayvandan diğerine direkt olarak bulaşmaz. Bulaşma Antraks sporlarıyla bulaşık yemlerin yenilmesi, suların içilmesiyle olur. Etken alındıktan 24 saat sonra hastalık belirtileri ortaya çıkar. Hastalık hızlı seyir gösterir, vücut ısısı birden bire 40-42.5 ºC ye yükselir, sonra ateş aniden düşer ve hayvan 3-4 gün içinde ölür. Hastalarda iştahsızlık, durgunluk, titreme, süt veriminde azalma, solunum güçlüğü, önceleri kabızlık, sonraları kanlı ishal ve kanlı idrar görülür. Hayvanlarda ölümden hemen önce veya sonra ağız, burun, anüs ve genital kanaldan koyu katran gibi kan gelir ve kan asla pıhtılaşmaz.
Hastalık hızla geliştiğinden genellikle tedaviye fırsat kalmadan ölüm görülür. Tedavide antibiyotikler ve vitaminler kullanılmakta ve iyi sonuçlar alınmaktadır. Ancak hastalık hayvanlar ve insanlar için ölümcül olduğundan tedavi yapılmamalı, hastalar imha edilmelidir.
Ölen hayvana otopsi yapılmamalı, en az 2 metre derinlikte çukur açılarak gömülmeli ve üzerine sönmemiş kireç dökülerek kapatılmalıdır. Ahır mutlaka dezenfekte edilmelidir. Antraks ihbarı mecburi bir hastalıktır ve hastalık çıkan yerlere karantina uygulanmalıdır. Hastalıktan korunmak için yılda bir kez aşı yapılmalıdır.
YANIKARA
Sığırların kaslarının iltihaplanması ile oluşan karakterize, ateşli ve öldürücü bir hastalıktır. Bulaşma yanıkara etkenleriyle bulaşık yemlerin yenilmesi, suların içilmesiyle olur, bir hayvandan diğerine direkt olarak bulaşmaz. Hastalık en fazla sığır, koyun, geyik, domuz, ve tavşanda görülür.
Bulaşık meralarda ve bölgelerde bulunan hayvanlarda hastalık etkenleri vücuttaki yaralardan veya ağız yoluyla vücuda girer, etkenler kan yoluyla kas dokuya ulaşır, orada ürerler ve hastalığı oluştururlar.
Hastalarda iştahsızlık, durgunluk ve diş gıcırdatması görülür. Solunum ve nabız artmıştır. Vücut ısısının 41-41.5 ºC ye yükselir. Tedavi için şiş olan kasların bulunduğu yer uzunlamasına yarılarak antiseptiklerle yıkanmalı ve kas içi antibiyotikler kullanılmalıdır.
Yanıkara sporları toprakta uzun müddet canlılığını koruduğundan bulaşık meralara hayvanlar sokulmamalıdır. Hastalıktan korunmak için aşılama şarttır.
BRUSELLOZİS (YAVRU ATMA)
Brusella; sığır, koyun, keçi, at, eşek, domuz ve köpek gibi birçok hayvanda yavru atmaya neden olan ve kısırlık yapan bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalık hayvanlardan insanlara bulaştığından Veteriner Hekimler, hayvancılıkla uğraşanlar ve kasaplarda hastalık riski oldukça yüksektir.
Hasta hayvanlara ait atık yavru, yavru zarları ve yavru sıvılarının yemlere, meralara ve sulara karışması ile hastalık bir hayvandan diğerine bulaşır. Hasta hayvanlar süt, üreme organından gelen akıntı, idrar ve dışkı ile bol miktarda mikrop saçarak hastalığın yayılmasına sebep olurlar. Hasta boğalar çiftleşme sırasında hastalığı dişi hayvanlara bulaştırırlar.
Hastalık etkeni alındıktan sonra belirtiler 2 hafta ile 1 yıl arasında ortaya çıkmaktadır. Hastalıkta görülen en önemli belirti yavru atmadır. Hastalığa yakalanan hayvanlar gebeliğin 6.-7. aylarında yavru atarlar. Hasta hayvanlardan doğan yavrular ise doğum sonrası ölürler. Hastalığı atlatan inekler bağışıklık kazandıklarından yeniden hastalığa yakalanmazlar, ancak bu hayvanlar yaşamları boyunca sütleri ile mikrobu yaymaya devam ederek hastalığın yayılmasına neden olurlar.
Hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla yavru atan hayvanlar sürüden ayrılmalıdır. Bu hayvanlara ait üreme organı akıntısı, idrar, dışkı, atık yavru, yavru zarı ve sıvıları ile bulaşık ot ve altlıklar toplanarak yakıldıktan sonra ahır ve yemlikler dezenfekte edilmelidir. İlaçlanan ahırlar en az 10-15 gün boş bırakılmalı ve ikinci kez ilaçlama yapıldıktan sonra hayvan konulmalıdır.
Brusella hastalığı bir sürüye girdikten sonra sürünün hastalıktan temizlenmesi oldukça masraflıdır ve uzun zaman alır. Bu nedenle hastalıktan korunma çok önemlidir. Sürüye kontrolsüz hayvan sokulmamalıdır. Hastalığa yakalanan ve teşhisi konulan hayvanlar mecburi kesime tabi tutulurlar. Korunma aşılama ile mümkündür. Dişi danalara 4-8 aylıkken Brusella S-19 aşısı, ergin ineklere ergin Brucella aşısı yapılmalıdır. Yapılan bu aşılar hayat boyu bağışıklık sağlar.
Hastalığın yayılmasını önlemek için ineklere boğa aştırmamak yani tabii tohumlama yaptırmamak, bunun yerine suni tohumlama yaptırmak gereklidir. Hastalıktan şüpheli hayvanlar, üst üste 2 kez yavru atan hayvanlar sürüden çıkarılmalıdır. Yavru atan hayvanlar Veteriner Hekime bildirilmeli, bu hayvanların eşi ve atılan yavru usulüne uygun olarak gömülmelidir. Brusella ihbarı mecburi ve tazminatlı bir hastalıktır.
İnsanların hastalıktan korunması için sütlerin kaynatılarak içilmesi, çiğ sütten yapılan peynirlerin 3 ay geçmeden tüketilmemesi gereklidir.
ŞAP
Şap hastalığı yüksek ateş, ağızda akıntı, ağızda ve ayaklarda döküntülü yaralarla kendini gösteren çok bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalık sığır, manda, koyun, keçi ve domuzların yanı sıra vahşi hayvanlarda da görülür. Et ve süt veriminde azalmalara yol açarak büyük ekonomik kayıplara neden olması ve ülkeler arası hayvan ticaretini etkilemesi nedeniyle oldukça önemlidir.
Hastalık hasta hayvanların, salya, gaita ve idrarlarıyla bulaşabildiği gibi ahır malzemeleri, yemler, sular, hayvan bakıcıları, ziyaretçiler, nakil araçları, kuşlar ve rüzgar ile de bulaşabilir. Hasta hayvanların bir yerden başka bir yere nakledilmesi yayılmada en önemli faktördür. Yani hastalık hemen her yolla ve çok kolay bulaşır.
Hastalık her yaştaki sığırlarda görülebilir, ancak genç hayvanlar ve buzağılar hastalığa daha duyarlıdırlar. Hasta hayvanlarda yüksek ateş, durgunluk, iştahsızlık ve süt veriminde azalma görülür. Hastalık başladıktan 12-24 saat sonra ağız mukozasında, tırnak aralarında ve meme başlarında içi sıvı dolu kesecikler ortaya çıkar.
Ağızda, dilde ve dudakların iç kısımlarında döküntüler, ağızda iplik gibi uzayan veya köpüklü bir akıntı vardır. Ağızdaki yaralardan dolayı hayvanlar yem yiyemezler ve çok kısa zamanda zayıflarlar. Hayvan ölmese dahi ekonomik olarak büyük kayıplara yol açar. Bu nedenle kısa zamanda tedavi edilmelidir. Tırnak aralarındaki yaralar sonucu topallık şekillenir, tırnakları düşebilir.
Hastalık çıkan bir sürüde hastalar hemen ayrılmalı, Tarım İl veya İlçe Müdürlüklerine haber verilerek gerekli tedbirlerin alınması sağlanmalıdır.
Tedavi için hasta hayvanların ağız, ayak ve memeleri antiseptikli sular ile yıkanmalıdır. Yem yeme güçlüğünden dolayı yemler yem çorbaları şeklinde hazırlanarak verilebilir, hatta şişe ile içirilebilir. Hasta hayvanlarla temas eden kişiler diğer ahırlara girmemelidir. Mecburi kesim uygulanan hayvanlara ait etler buzdolabında 48 saat beklettikten sonra yenebilir, fakat kan, kemik gibi artıklar yakılmalı yada gömülmelidir. Ölen hayvanların salya veya yara suları ile bulaşmış otlar, yemler yakılarak hastalığın yayılması engellenmelidir.
Hayvanların hastalığa yakalanmasını önleyebilmek için tüm hayvanlar ilkbahar ve sonbaharda olmak üzere yılda iki defa koruyucu olarak aşılanmalıdır. Dışarıdan hayvan alırken Veteriner Sağlık Raporsuz ve kontrolsüz hayvan alınmamalı ve alınan hayvanlar 15 gün müşahede altında tutulduktan sonra sürüye katılmalıdır. Ahırların önüne bir tabla yaptırılarak içine kireç konulmalı, ahıra girenler ayaklarını bu kirece basarak ahıra girmelidirler.
SIĞIR VEBASI
Sığır vebası, sığır ve mandaların sindirim kanalında yaraların meydana gelmesine neden olarak kanlı ishale yol açan, bulaşıcı ve ölüm oranı yüksek bir hastalıktır. Hastalık hasta hayvanların gözyaşı, burun akıntısı, salya ve dışkıları ile temas sonucu diğer hayvanlara bulaşır. Hastalık etkeni dış ortamda dayanıksızdır. Bu nedenle hastalığın uzak mesafelere giysi ve ekipman yoluyla bulaşması mümkün değildir.
Hasta hayvanlarda yüksek ateş, durgunluk, iştahsızlık gibi genel belirtilerin yanı sıra solunum sayısında artış, gözyaşı ve burun akıntısı, gözlerde kızarıklık görülür. Ağız, dil ve yanaklarda şekillenen yaralar sonuca ağız kepek serpilmiş gibi görünür. Hayvanda ateşin düşmesini takiben koyu kahve renkte, kötü kokulu ve hafif kan parçaları içeren çok şiddetli ishal başlar. Hastalıktan iyileşen hayvanlar bir daha hastalığa yakalanmazlar.
Hasta olduğundan şüphe edilen hayvanlar sürüden ayrılmalı ve hemen Veteriner Hekime başvurulmalıdır. Hasta hayvanlar çevreye devamlı mikrop saçarak diğer hayvanlara ve insanlara hastalığı bulaştırırlar. Hastalık uzun süreli tedavi gerektirdiği ve ölüm oranı yüksek olduğu için hayvanların tedavisi ekonomik değildir. Bu nedenle hastalık tespit edilenler mecburi kesime tabi tutulur. Hastalık ihbarı mecburi ve tazminatlıdır. Hastalıktan ölen hayvanlar gömülmeli, ahır dezenfekte edilmelidir. Hastalıktan korunmak amacıyla aşı uygulanmalı ve sağlık raporu olmayan hayvanların alınmamalıdır.
TÜBERKÜLOZ (VEREM)
İnsanlar ve hayvanlar için bilinen en eski hastalıklardan biri olan tüberküloz kronik seyirli ve bulaşıcıdır. Hijyenik koşulların sağlanamadığı ahırlar hastalığın çıkışında ve yayılmasında önemli rol oynarlar.
Hastalık hayvandan hayvana bulaştığı gibi insanlarada bulaşır. Hastalık solunum, sindirim, derideki yaralar ve çiftleşme ile bulaşmasının yanı sıra gebelik döneminde anadan yavruya geçmesi de söz konusudur. Hastalık hasta hayvanlara ait et, süt ve süt ürünlerinin yeterince kaynatılmadan tüketilmesi ile insanlara bulaşmaktadır.
Etken alındıktan sonra hastalık belirtileri 10-50 gün içinde ortaya çıkar. İlk olarak iştahsızlık, durgunluk gibi genel belirtiler görülür. Zamanla özellikle akşamları beden ısısında artış meydana gelir. Tüberküloz etkeni çeşitli iç organlarda ve deride lezyonlar oluşmasına neden olursa da hastalığın en sık görülen şekli akciğer tüberkülozudur. Akciğerlerde meydana gelen lezyonlar sonucu hayvanda şiddetli ve kronik öksürük, nefes almada güçlük şekillenir.
İştahın yerinde olmasına rağmen zayıflama hastalıkta görülen en tipik belirtilerden birisidir. Böyle hayvanlar sürüden ayrılmalı ve Veteriner Hekime başvurulmalıdır. Yapılan testler sonucu tüberküloz olduğu saptanan hayvanlar mecburi kesime sevk edilmelidir. Tüberküloz ihbarı mecburi ve tazminatlı bir hastalıktır.
Hastalıktan korunmak için dışarıdan alınan hayvanlara tüberküloz testi yapılmasına özen gösterilmelidir. Ahırlar çok kalabalık olmamalı, havalandırılması yeterli olmalıdır. Hayvanlara iyi bakım ve besleme yapıldığında hastalığa yakalanma riskinin azalacağı unutulmamalıdır. Hayvan bakıcıları ve hayvan ile teması olan diğer kişilerin her yıl tüberküloz yönünden muayeneden geçirilmesi insan ve hayvan sağlığı açısından önemlidir.
PİROPLAZMOZ (KAN İŞEME)
Proplazmoz yüksek ateş, iştahsızlık, sarılık, kansızlık ve kan işeme ile kendini gösteren bir kan hastalığıdır. Hastalık keneler aracılığı ile meydana geldiği için özellikle Nisan – Ekim ayları arasında ortaya çıkar.
Hastalarda başlangıçta 40-42 ºC ateş görülür, sonra hayvanın iştahı azalır, süt verimi düşer, solunum ve nabız sayıları artar ve sallantılı yürüyüş başlar. İleri dönemlerde kansızlık, gözlerde sarılık ve kan işeme görülür. Gebe hayvanlar yavru atabilir. Tedaviye erken başlanırsa tedavi şansı yüksektir. Tedavi edilmeyen hayvanlarda ölüm oranı yüksektir ve % 50-60 kadardır.
Hastalıktan korunmada kenelerle mücadele önemlidir. özellikle ilkbahar ve yaz aylarında hayvanlar ve ahırlar keneye karşı düzenli olarak ilaçlanmalıdır,

Alıntı: balikesirdsyb.org.tr

Forum	Bilgilendirme
Powered by vBulletinÂ® Version 3.8.6 Copyright Â©2000 - 2023, Jelsoft Enterprises Ltd. ForumBizim.Com Forum Sahibi: ForumBizim	5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu geregince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)