siradaglar ve okyanuslar gibi manzara unsurlari tarafindan belirlenir, ancak diger zamanlarda sinirlar gozle gorulmez. Ulkelerin buyuklukleri cok degiskendir; Rusya’nin alani 17.098.242 kilometrekarenin uzerindeyken, Vatikan sehri yalnizca 0,43 kilometrekaredir. Ayrica ulkelerin sinirlari zaman icinde sIk sIk degisir; aslinda, milletler digerlerinden ayrildikca bircok ulke kuculur. 1946’da dunyada 76 bagimsiz ulke var iken bu sayi 2023’te 195 olmustur. En yeni tahminlere gore dunyanin yuz olcumu 510.072.000 kilometrekare olup, bunun yuzde 71’i okyanuslarla kaplidir. Bu, Dunya’nin yalnizca yuzde 29’unun karalarla kapli oldugu anlamina gelir. Ulkeler toplam buyukluklerini deniz seviyesinin uzerindeki kara alanlarina gore olcmekte, ancak denize uzanan kita sahanliginin bir kismini da dahil etmektedirler. Bu, ulkelerin toplam alanini siralamayi biraz zorlastirmaktadir.

Dunyanin en buyuk ulkeleri hangileridir? Cevaplar sasirtabilir, haritalar yaniltici olabilir. Gezegenimizin yuvarlak sekli goz onune alindiginda, yuzeyini duz haritalara yansitmak hatalara neden olabilir ve ozellikle farkli ulkelerin boyutlarini karsilastirirken haritalari genellikle aldatici hale getirir. Daha kesin bir yaklasim, her ulkenin toplam alanini karsilastirmaktir. Bir ulkenin alani iki farkli sekilde olculebilir. Bunlar, belirli bir ulkedeki tum karalarin ve sadece arazinin alani olan kara (arazi) alani ve bazen Ulke alani olarak da adlandirilan ve bir ulkenin kara alaninin yani sira goller, rezervuarlar, ic nehirler, bazen kiyi ve karasulari tarafindan kaplanan tum alani iceren toplam alandir. Alan ya da yuz olcum genellikle mil kare (mi2) veya kilometrekare (km2) cinsinden olculur; ancak belirli durumlarda (ozellikle tarimsal kullanimlarda) hektar da kullanilabilir. Bazi ulkeler icin bu iki olcum arasindaki fark onemlidir. Ornegin:

Ulke Kara Alani (km2) Toplam Alan (km2)

Kanada 8.965.590 9.879.750

Amerika BirlesIk Devletleri 9.147.420 9.831.510

Verilen ornege bakilirsa, ABD’nin daha buyuk bir kara (arazi) alanina sahip oldugu gorulecektir. Ancak Kanada’nin iki milyondan fazla golu ve ic su yollari da alana eklendiginde, iki ulke arasindaki kiyaslamada en buyuk (ve muhtemelen daha islak olani) olarak one cikmaktadir.

Bu yazida, toplam alanlarina ya da yuz olcumlerine gore, 2024 yilinda dunyanin en buyuk 10 ulkesi siralanmakta ve bazi ozelliklerine yer verilmektedir.

Yuz olcumlerine Gore Dunyanin En Buyuk 10 Ulkesi
Rusya – 17.098.250 Kilometrekare (6.601.670 Mil Kare)

Sibirya’nin Rusya’ya katilmasi, 16. yuzyilda Moskova Carliginin genislemesi, Rus Imparatorlugu’nun yukselisi ve Korkunc Ivan gibi hukumdarlar sayesinde gerceklesmistir. Ivan’in hukumdarligi doneminde Rus topraklari Moskova’dan Ural Daglari’na ve otesine kadar uzanarak Sibirya kabilelerinin ve diger topraklarin fethedilmesini saglamistir. Yuzyillar boyunca Buyuk Petro ve 2. Katerina gibi liderler Rusya’nin sinirlarini Avrupa ve Karadeniz’e dogru daha da genisleterek gunumuz Rusya’sinin buyuk bir kismini sekillendirmislerdir. Rusya, gunumuzde toplam 17.098.250 kilometrekarenin uzerinde olan yuz olcumuyle kuzey yarim kurede uzanan, Avrupa’nin bazi bolgelerine ve tum Kuzey Asya’ya ulasan dunyanin en buyuk ulkesidir. Kanada’nin neredeyse iki kati buyuklugundedir, Brezilya’nin (dunyanin en buyuk 5. ulkesi) iki katindan daha buyuktur ve Dunya’nin toplam kara kutlesinin kabaca yuzde 11’ini olusturur. Ulke 11 zaman dilimine yayilir ve 14 baska ulke ile siniri vardir.

Rusya, Atlantik, Pasifik ve Kuzey Kutbu olmak uzere uc okyanusla sinir komsusudur ve cok sayida buyuklu kucuklu nehrin yani sira dunyanin en eski ve en derin golu olan Baykal Golu’ne de ev sahipligi yapmaktadir. Baykal Golu, Hazar Denizi’nden kucuk olmasina ragmen derinligi nedeniyle kuresel sivi tatli su arzinin beste birini barindirir. Rusya’nin 80’den fazla milli parki ve rezervi, dunyadaki orman alanlarinin (boreal ormanlar) yaklasIk beste birini, yani yaklasIk 763,5 milyon hektari olusturuyor. Rusya ayrica kar leoparlari, kutup ayilari, kutup tilkileri, Sibirya kaplani, buyuk boynuzlu koyunlar ve resmi ulusal hayvani Avrasya boz ayisi gibi inanilmaz hayvanlara da ev sahipligi yapar. Permafrost (surekli donmus zemin) nedeniyle Rusya’nin yuzde 60’indan fazlasi yasanmaz durumdadir. Eriyen kisimlar sayesinde bazi insanlar ulkede mamut disleri avlamaktadir.

Kanada – 9.984.670 Kilometrekare (3.855.102 Mil Kare)

Kanada’nin toplam 9.984.670 kilometrekarelik yuz olcumu onu dunyanin en buyuk ikinci ulkesi ve ABD’nin onune gecerek Kuzey Amerika’nin en buyuk ulkesi (yarisindan fazlasini kapsar) yapmaktadir. Genis yuz olcumu bes zaman dilimini kapsayan Kanada, dogudan batiya, Atlantik’ten Pasifik’e kadar alti saat dilimini kapsayan Kuzey Amerika’nin 7.560 kilometresini kapsamaktadir. Kuzey siniri Arktik Okyanusu’dur ve guneyde Amerika BirlesIk Devletleri ile sinir paylasmaktadir. Bu kadar buyuk bir ulke icin Kanada’nin nufusu cok azdir. BM, Kanada’nin sadece 38,7 milyon nufusa sahip oldugunu tahmin etmektedir. Cok buyuk olmasina ragmen dunyadaki insan nufusunun yalnizca yuzde birinin yalnizca yarisina ev sahipligi yapmaktadir. Bunu acikliga kavusturmak gerekirse, BirlesIk Kralligin nufusu 67,7 milyondur. Bu, geriye kunduzlar, geyikler, kutup ayilari, ayilar, kurtlar, dag aslanlari, bizonlar, orkalar (katil balinalar), karibular (ren geyikleri) ve boz ayilar gibi cok sayida yabani hayvanin kalmasina neden olur.

Kanada, kiyi ve karasulari ile taninir. Golleri ve nehirleri, dunyadaki tatli su kaynaklarinin yuzde 20’sini icerir ve kuresel bir rekor olan, dunyanin en uzun (243.042 km) kiyi seridine sahiptir. Bu kiyi seridi 52 binden fazla adaya bolunmustur. Superior Golu, Huron ve Buyuk Ayi Golu, Kanada’daki 2 milyona yakin golden (dunyanin geri kalaninin toplamindan daha fazla oldugu dusunulmektedir) sadece birkacini olusturur. Kuzey bolgesi, tundraya, buzla kapli bolgelere ve cesitli faunaya ev sahipligi yapan Kuzey Kutup Dairesi’ne kadar uzanir. Ulkenin ic kisimlarinda gorkemli Rocky Daglari, ucsuz bucaksiz boreal ormanlar ( kuzey ormanlari), tundralar, engebeli ovalar ve bilim insanlarinin dunyadaki en eski jeolojik olusumlardan bazilarini buldugu tepelik, bataklik bir bolge olan Kanada Kalkani yer alir. Ulke, Niagara Selaleleri’ne de ev sahipligi yapmaktadir.

Ulke, iklim ve cografya bakimindan buyuk farkliliklar gosteren 10 eyalet ve uc bolgeden (bati, dogu ve kuzey)olusmaktadir. Eyaletler sunlardir: Alberta, Britanya Kolumbiasi, Manitoba, Newfoundland ve Labrador, Nova Scotia, Prens Edward Adasi, Ontario, Quebec, Yeni Brunswick ve Saskatchewan.

Britanya Kolumbiyasi’nin ic kesimleri ile ona yakin olan Alberta’nin ormanlarinin sinirini Rocky Daglari’nin olusturdugu bati yarisi, Liard Nehri Havzasi’na kadar 1.200 km boyunca uzanir. Alberta ve Kanada’nin ortasina yakin olan Saskatchewan ve Manitoba’da bulunan cayirlar, genis otlaklar ve duzlukler sergiler. Dogu Kanada’da Quebec ve Toronto’nun hareketli sehirleri, Nova Scotia’nin engebeli kiyi manzarasi ve yogun nufuslu Ontario bulunmaktadir. Avrupalilar tarafindan kesfedilen en eski bolge olan Atlantik bolgesi dort eyaletten (Yeni Brunswick, Prens Edward Adasi, Nova Scotia ile Newfoundland ve Labrador) olusmaktadir. Son olarak, Yukon, Kuzeybati topraklari ve Nunavut’tan olusan ve az nufuslu bir bolge olan Kuzey Kanada, Arktik Tundra ve carpici Innuit Daglari’na ev sahipligi yapmaktadir.

Yuz olcumlerine Gore Dunyanin En Buyuk 10 Ulkesi
Amerika BirlesIk Devletleri – 9.833.517 Kilometrekare (3.796.742 Mil Kare)

Amerika BirlesIk Devletleri, 1776’da Ingiliz yonetiminden (Britanya’dan) bagimsiz hale gelmis,1783 Paris Antlasmasi’yla resmilestirilmistir; bu ayni zamanda kolonileri Bildiri Hatti’ni gecerek Mississippi’ye kadar genisletmistir. Bolgede yaklasIk 12.000 yildir yerlesim vardir. 1803 yilinda Louisiana’nin satin alinmasiyla (ABD ile Fransa arasinda yapilan bir anlasmayla, yaklasIk 827.000 mil kare arazi ABD tarafindan bir anlasmayla satin alinmistir) ulke topraklari onemli olcude genislemistir. Teksas’in 1845’teki ilhaki, su anda Kaliforniya olarak bilinen bolgenin kazanilmasina dolayli olarak katkida bulunmustur. 19. yuzyilda ortaya cikan Manifest Destiny (bariz kader) kavrami batiya dogru genislemeyi tesvik etmis ve 1856 Guano Adalari Yasasi Kuzey Amerika’nin disina dogru genislemeyi tesvik ederek Hawaii’nin 1898’de ilhak edilmesine yol acmistir. Alaska 1867’de Rusya’dan satin alinmistir. Amerika BirlesIk Devletleri 1904’ten 1979’a kadar Panama Kanali Bolgesini kontrol etmistir. Son bitisIk eyalet 1912’de kabul edilmis ve Hawaii 1959’da ellinci eyalet olmustur. Bugun, toplam 9.833.517 km2 yuz olcumuyle ABD, kara kutleleri bitisIk ya da yakin olmasa da en buyuk ucuncu ulkedir. Kuzey Amerika kitasinda yer alan 50 eyaletten yalnizca 48’i birbirine bagli olup, kuzeyde Kanada ve guneyde MeksIka ile sinir komsusudur. Ulke topraklarinin beste biri, diger eyaletlere bagli olmayan, ancak Kanada’nin bati yakasina kadar uzanan Alaska’ya aittir. BitisIk olmayan (son derece kucuk olsa da) bir baska eyalet olan Hawaii, Pasifik Okyanusu’nun ortasinda, ABD anakarasindan yaklasIk 3.200 kilometre uzaklikta yer almaktadir. ABD, buyuklugu ve eyaletlerinin birbirine bagli olmamasi nedeniyle dunyadaki her turlu iklimin ornegini icerir. Hawaii ve Florida’daki tropik bolgeler, Guneybati eyaletlerindeki kuru coller, Alaska’daki kutup bolgeleri ve Batidaki Rocky Dagi’ndaki arktik hava kosullari sadece birkac ornektir. Bununla birlikte, bitisIk 48 eyaletin cogu ya bol yagisli, sicak yazlar ve iliman kislar ile iliman ya da ilik yazlar ve cok soguk kislar ile karasal olarak siniflandirilir. Rocky Daglari’ndan baska Buyuk Goller, Yellowstone Milli Parki, Olum Vadisi, guclu nehirleri ve cok daha fazlasi (Buyuk Kanyon dahil) sayesinde ABD, doga ve insan yapimi harikalarla dolu bir ulkedir.

Not: Buyuk Goller arasinda 5 buyuk gol olan Superior, Michigan, Huron, Erie ve Ontario bulunmaktadir, bu gollerin baglantili kanallari dunyadaki en buyuk tatli su sistemini olusturur.

Cin – 9.706.961 Kilometrekare (3.747.879 Mil Kare)

Tamami Asya’da bulunan bir ulke olan Cin, kuresel ekonomide cok onemli bir rol oynamaktadir. Cesitli kulturel donemlerin ve Mao gibi onemli sahsiyetlerin damgasini vurdugu Cin’in tarihi MO 13. yuzyila kadar uzanir. Zhou Hanedanligi ilk baskentleri kurarken, Qin krali da ulkeyi birlestirmistir. Farkli hanedanlar Cin topraklarini askeri, goc ve ticaret yoluyla genisletmistir. Iki bin yil boyunca akademisyenler, 1912 yilinda Cin Cumhuriyeti kuruluncaya kadar idari gorevleri yerine getirmislerdir. 1949’da Cin ana karasi Cin Halk Cumhuriyeti olmus ve Cin Cumhuriyeti Tayvan’a tasinmistir. Devam eden anlasmazliklara ragmen BM, Cin Halk Cumhuriyeti’ni 1971’den beri tanimistir. Son olarak Hong Kong ve Makao, Ingiltere ve Portekiz’in egemenliklerini devretmelerinin ardindan 1997 ve 1999 yillarinda Cin’e katilmistir.

Cin, toplam 9.706.961 km2’lik yuz olcumu ile dunyanin dorduncu buyuk ulkesidir. Cin, buyukluk olarak ABD ve Kanada’ya o kadar yakindir ki, bu iki Kuzey Amerika ulkesi ile karsilastirmali alani bazi cografyacilar icin tartismaya aciktir. Cin, diger uc buyuk ulkeden cok daha az kiyi seridine sahiptir ve ulkeler, denize uzanan kita sahanliginin bir kismini kendi topraklari olarak kabul ettiginden, Cin teknik olarak dunyanin dorduncu buyuk ulkesidir. Ote yandan, her ulkenin yalnizca su ustu alanini olculuyor olsaydi, aslinda Cin’in ikinci en buyuk ulke olacagi, onu ABD ve ardindan Kanada’nin takip edecegi soylenebilir. Cin, Rusya’ya benzer sekilde 14 ulkeyle sinir komsusudur ve 5 cografi saat dilimine yayilmis olmasina ragmen, tek bir zaman diliminde faaliyet gostermekte, 1949’daki bir kararin ardindan Pekin Saati adi verilen tek bir standart saati (UTC /GMT+ 8: 00) izlemektedir. Uluslararasinda kullanilan saat dilimi ise Cin Standart Zamanidir.

Cin, yuz olcumu bakimindan buyuklukte 4. sirada olsa da nufusu itibariyla dunyanin ikinci buyuk ulkesidir. BM’ye gore Cin’in tahmini nufusu 1.425 milyarin biraz uzerindedir. Cin’de her seyden biraz vardir; ormanlar; coller; otlaklar; yuksek, kurak platolar ya da yaylalar; nemli kiyi seritleri ve aralarinda dunyanin ucuncu buyuk nehri olan Yangtze’nin de bulundugu binlerce nehir bunlara dahildir. Cin’in ucte biri daglarla kaplidir ve dunyanin en yuksek dagi olan Everest Dagi, Cin ile Nepal arasindaki sinirda yer almaktadir. Komunist bir ulke olan Cin bugun Cin Seddi, Dev Pandalari, yuzen Zhangjiajie daglari ve Yasak Sehir ile de iyi taninmaktadir.

Not: UTC (Universal Time Coordinate), Koordinatli (ya da es gudumlu) Evrensel Zaman anlamina gelir. Es gudumlu Evrensel Zaman (UTC), Greenwich’deki 0 derece boylami (baslangic meridyeni) baz alir. Bircok ulkede gecerlidir. Ayrica, GMT olarak kisaltilmis Greenwich ortalama zamani (Greenwich Mean Time) denilen bir baska zaman dilimi de vardir. Her iki zaman dilimi arasindaki fark sadece 0,9 saniyedir. Fark gunluk hayata pek etki yapmasa ve gormezden gelinse de havacilik gibi profesyonel alanlarda onemli etkiler yaratabilir. Turkiye’de 2016 yilinda yaz saati uygulamasindan vazgecilmis, saat GMT+3 ve UTC +3 olarak sabitlenmistir. Bu, ulkemizde saatin UTC’den ( Greenwich saat diliminden ya da Londra’dan) 3 saat daha ileride oldugu anlamina gelir. Bu tarihten once Turkiye’de saat dilimi yazin GMT+3, kisin GMT+2 olarak uygulanmistir.

Brezilya – 8.515.770 Kilometrekare (3.287.957 Mil Kare)

Guney Amerika’nin ve guney yarim kurenin en buyuk ulkesi, dunyanin ise besinci buyuk ulkesi olan Brezilya, toplam 8.515.770 kilometrekare alana sahiptir. Guney Amerika’nin % 47’sinden fazlasini kaplayan Brezilya, ulkenin en buyuk ulkesidir. Brezilya’da 216,35 milyondan biraz fazla insan yasamaktadir ve bu da onu Guney Amerika kitasinin en kalabalik ulkesi yapmaktadir. Gectigimiz yuzyilda Brezilya, yuksek duzeyde goc nedeniyle harika bir kultur karisimi elde etmistir. Brezilya, resmi dil olarak Portekizce’nin dunya capinda en buyuk kullanicisidir. Buyumesi, uc yuzyildan fazla Portekiz egemenliginin ardindan 1822’de tamamen bagimsiz hale gelmesine ve cesitli hukumet bicimlerinde toprak butunlugunu korumasina baglanabilir.

Dev bir kama seklindeki ulke, kitadaki 12 ulkeden 10’uyla (Ekvador ve Sili disinda kalanlar ile )sinirlari paylasmaktadir. 26 eyalet ve bir federal bolgeden olusan ulkenin en kalabalik sehri Sao Paulo’dur. Brezilya, hacim olarak dunyanin en buyuk nehri olan ve havzasi ulkenin binlerce kilometrelik kuzey kesimini kaplayan Amazon Nehri’ne ev sahipligi yapar. Brezilya, Amazon ve yagmur ormanlariyla unlu olmasina ragmen, ulkede Atlantik Okyanusu boyunca 7.400 kilometre kiyi seridinin yani sira cam ormanlari, platolar ve pampas otu(saz puskulu)adi verilen kurak cayirlar da bulunur. Brezilya ayrica, Rio de Janeiro’daki Kurtarici Isa heykeli, Iguazu Selaleleri, dunyanin en buyuk sulak alani olan Pantanal, ulkenin futbol sevgisi (hicbir ulke Brezilya’dan daha fazla FIFA Dunya Kupasi kazanmamistir), samba ve Rio Karnavali ile taninir.

Avustralya – 7.741.220 Kilometrekare (2.988.901 Mil Kare)

Nufusu 65.000 yil oncesine kadar uzanan ulke, ilk olarak 17. yuzyilda Avrupalilar tarafindan kolonilestirilmistir. 1901’de BirlesIk kralliktan (Ingiltere’den) bagimsizligini kazanan ulke, Aborjin yerli gruplarinda gorulen eski kokleriyle cok kulturlu bir ulusa donusmustur. 1825’te, Yeni Guney Galler’in bati siniri, Bati Avustralya, Queensland, Victoria, Tazmanya, Guney Avustralya ve Kuzey Bolgesi’nin modern eyaletleri olacak sekilde genisletilmistir. Victoria 1851’de ayrilmis ve 1890’da siyasi birlik vurgulanmistir. Avrupa’nin bolgedeki cikarlariyla ilgili endiseler, birlesIk bir savunma gucu ve demiryolu agini hizlandirmis ve 1942’ye gelindiginde tek tip vergi yasalari, federal gucu pekistirerek eyalet ozerkligini azaltmistir.

Okyanusya’nin en buyuk ulkesi olan Avustralya o kadar buyuktur ki teknik olarak kendi basina bir kitadir. Toplam 7.741.220 km2’lik yuz olcumu ile (Hindistan’in iki katindan daha buyuktur) dunyanin en buyuk altinci ulkesidir. Avustralya Aborjinleri (yerlileri) en az 60.000 yildir Avustralya’da yasamaktadir. 34.000 kilometre verimli kiyi seridine ve yagmur ormanlarina sahip olmasina ragmen, Avustralya’nin kara alaninin ucte birinden fazlasi collerle kaplidir. Avustralya, dunyanin en buyuk adasi ama en kucuk kitasidir. Ulke alti eyalete ve Kuzey Bolgesi (NT) ile Avustralya Baskent Bolgesi (ACT) olmak uzere iki bolgeye ayrilmistir. Her biri kendine ozgu ortam, kultur ve ritim karisimina sahiptir. Avustralya’nin eyaletleri sunlardir: Yeni Guney Galler, Queensland (QLD), Guney Avustralya (SA), Tazmanya (TAS), Victoria (VIC), Bati Avustralya (WA).

Queensland, Avustralya’nin ikinci buyuk eyaletidir ve yaygin olarak “Gunes Isigi Eyaleti” olarak adlandirilir, sicak bir iklime, tropik plajlara, Dunya Mirasi yagmur ormanlarina, tasranin bir kismina, Buyuk Bariyer Resifi’ne, rahat plaj topluluklarina sahiptir. Populer kultur simgesi bir ulke olan Avustralya, barbeku karidesleri, Outback (ic kesimlerde, denizden cok uzakta bulunan, kitanin % 70’inden fazlasini kaplayan kurak, col bolge, orta Avustralya), Uluru (Ayers Kayasi) ve cok daha fazlasiyla unludur. Avustralya ayrica kutu denizanasi (Chironex fleckeri), tuzlu su timsahi (Crocodylus porosus), dogu kahverengi yilani (Pseudonaja textilis), koalalar ve kangurular ve daha bircoklari dahil olmak uzere bircok hayvan turune ev sahipligi yapmaktadir.

Yuz olcumlerine Gore Dunyanin En Buyuk 10 Ulkesi
Hindistan – 3.287.263 Kilometrekare (1.269.219 Mil Kare)

Toplam 3.287.263 km2 yuz olcumuyle Asya’nin en buyuk ikinci ve dunyanin en kalabalik ulkesi olan Hindistan dunyanin yedinci buyuk ulkesidir. Ayni zamanda dunyanin en yagisli yerine de ev sahipligi yapmaktadir. Daha once Britanya Imparatorlugunun Tacindaki Mucevher olarak bilinen bu tarihi ve kadim ulkenin topraklarinda MO 3. ve 2. bin yillardan bu yana yerlesimciler (Indus Vadisi uygarligi) var olmustur. Ingiliz yonetimi altinda Hindistan kuzeye dogru genislemis, ancak kuzeybati kabile siniri belirsiz kalmistir. 1860’larda Ruslarin Orta Asya’ya ilerlemesi, Ingilizleri siniri Hindukus’un otesine Afganistan’in kuzey sinirina itmesine neden olmustur. Yuzyilin sonuna gelindiginde, 1947’de Pakistan’dan bagimsizligin kazanilmasiyla modern Hindistan’in temelleri atilmistir.

Hindistan, uc tarafi Hint Okyanusu ile cevrili bir yarimadadir, Avustralya’nin neredeyse yarisi buyuklugundedir ve Banglades, Butan, Myanmar, Cin, Nepal ve Pakistan ile sinirlari paylasmaktadir. Baskenti Yeni Delhi, Ulusal Baskent Bolgesi icinde yer almaktadir. Ulke, batida col, kuzeydoguda yagmur ormanlari, kuzeyde ise bereketli Ganj Nehri taskin yatagi ile kaplidir. Hindistan ayni zamanda yaz aylarinda Hindistan yarimadasina islak hava ufleyen, kisin ise serin ve kuru havayi Tibet Platosundan denize dogru surukleyen, Hindistan’da kurak bir mevsime neden olan bir ruzgar sistemi olan Hint musonuna (muson yagmurlarina) da sahiptir. Hindistan ayrica etkileyici antik tapinaklari, dini anitlari, saray mimarisi, yaban hayati (filler ve kaplanlar dahil) ve daglari ile unludur.

Arjantin – 2.780.400 Kilometrekare (1.073.518 Mil Kare)

Guney Amerika’nin en buyuk ikinci ulkesi olan Arjantin’in toplam alani 2.780.400 km2’dir. Avrupalilar tarafindan 1580 yilinda yerlesilen Arjantin, toplumsal yapi ve ekonomik acidan somurgecilerini yansitmaktadir. Arjantin, 1816’da Río de la Plata’nin BirlesIk Eyaletleri (Bolivya, Paraguay ve Uruguay ile birlikte) olarak Ispanya’dan bagimsiz hale gelmistir. Diger uc Guney Amerika ulkesi ayrildiktan sonra, Arjantin bugun bildigimiz ulke haline gelmistir. MeksIka ve Teksas’in toplamindan daha buyuk olan Arjantin’in nufusunun %60’indan fazlasi Italyan kokenlidir. Patagonya’yi kapsayan ve Atlantik Okyanusu ile sinirlanan uzun cografyasiyla karakterizedir. Kuzeyden guneye cografi cesitliligi tundralar, kurak yaylalar, karli tepeler, ormanlar ve genis okyanus kiyilari (4.989 kilometrelik sahil seridi) boyunca tropikal plajlar gibi cesitli manzaralar icerir. And Daglari’na ev sahipligi yapar, Talampaya Milli Parki ve muhtesem selaleleri ile de unludur. Antarktika, Falkland Adalari, Guney Georgia ve Guney Sandwich Adalari’nin bazi kisimlari uzerinde tartismali hak iddialari surdurmektedir. Guney Amerika’nin en “Batililasmis” ulkesi olmasina ragmen Arjantin, sehirlerinde ve mutfaginda kendini gosteren ozgunlugunu korumaktadir.

Kazakistan – 2.724.900 Kilometrekare (1.052.100 Mil Kare)

Kazakistan’in toplam alani 2.724.900km2’dir. Orta Asya’daki bu buyuk ulke, Ural Nehri’nin batisindan Avrupa’ya kadar yayilmaktadir. Bagimsizligini kazandigi 1991 yilinin sonlarina kadar Sovyetler Birligi’nin bir parcasi olan Kazakistan, gunumuzde Rusya, Cin ve Hazar Denizi bolgelerinden gelen etkilerle kulturel acidan cesitlilik gosteren bir ulkedir. Orta Asya’nin en buyuk ve en etkili ulkesi olan Kazakistan, hem Dogu Avrupa’ya hem de Hazar Denizi’ne dokunur ve aralarinda Rusya ve Cin’in de bulundugu bircok ulkeyle sinirlarini paylasir. Seyrek nufus yogunlugu, siddetli kislari ve colleri, milli parklari ve daglari iceren cesitli cografyasiyla dikkat cekicidir. En buyuk sehri olan Almati, yerini gelismekte olan Astana metropolune birakmadan once 1997 yilina kadar baskent olarak hizmet vermistir. Tarihinde Kazaklarin atlari evcillestirmesi de yer almaktadir. Dunyanin denize kiyisi olmayan en buyuk ulkesi olarak bilinen ucsuz bucaksiz Kazak Bozkiri, Bronz (Tunc) Cagi petroglifleri (kayalara oyulmus ya da kazinmis goruntuler, sekiller), daglar, kanyonlar ve daha fazlasiyla dolu, dunyanin unlu bir bolgesidir. Burasi ayni zamanda Baykonur Kozmodromu (uzay ussu) da dahil olmak uzere bircok uzay gorevinin baslatildigi yerdir.

Cezayir – 2.381.741 Kilometrekare (919.595 Mil Kare)

Afrika’nin en buyuk ulkesi olan Cezayir toplam 2.381.741 km2 yuz olcumune sahiptir, kitanin kuzeyinde, Akdeniz’den Sahra Colu’nun kenarina kadar uzanan bir konumda yer almaktadir. Tarihsel olarak Osmanli ve daha sonra Fransiz kontrolu altinda olan Cezayir, basta tarim ve ticaret olmak uzere cesitli kulturel etkileri ve ekonomik modernizasyonlari benimsemistir. Bu kuzey Afrika ulkesi isgalci Fransa ile sekiz yillik savasin ardindan 1962’de bagimsiz bir devlet haline gelmistir. Bundan once ulke ve halki, MO 3. yuzyilda Numidyalilar ile baslayan, yuzyillar suren yabanci yonetimine katlanmak zorunda kalmistir. Bagimsizlik sonrasi, Fransiz dilsel ve kulturel unsurlari devam ederken, ulke Arap ve Islami kimliklerini eski haline getirmis, petrol ve maden kaynaklarindan yararlanarak 21. yuzyilin baslarinda Afrika’nin guclu ekonomilerinden biri haline gelmistir. Cezayirlilerin cogu bereketli kuzey sahillerinde yasamakta olup, cogunlukla Arap-Berberi kokenlidir ve Islam dinine mensuptur. Ulkenin resmi dilleri Arapca ve Berbericedir, ancak Fransizca genellikle idari ve egitim alanlarinda kullanilmaktadir.

Manzarasi buyuk olcude meyve yuklu kuzey ovalarindan ve guneydeki col kumlarindan olusur ve Atlas Daglari bu farkli bolgeleri ayirir. 1986’da UNESCO Dunya Mirasi Alani olarak belirlenen, zengin kaya sanati yogunluguyla dikkat ceken Tassili n’Ajjer dahil olmak uzere Akdeniz iklimi ve Sahra colleriyle unludur. Tassili n’Ajjer, Sahra Colu’nde, Cezayir’in guneydogusunda, Libya, Nijer ve Mali sinirindaki genis bir plato uzerinde yer alan bir milli parktir.

Gelecekte Ulke Sinirlari ve Buyuklukleri Degisebilir
Toplam 195 ulke arasinda yukarida belirtilen on ulke, yuz olcumu bakimindan dunyanin en buyuk ulkelerini temsil etmekte, diger ulkelerin cogunu golgede birakmaktadirlar. Dunyanin en buyuk ulkesinin, Dogu Avrupa ve Asya’da 17.098.250 km2’lik genis bir alana yayilan Rusya olmasi sasirtici degildir. Bunu Kanada (9.984.670 km2) ve iki milyona yakin golu takip etmektedir. Karsilastirmanin kaynagina bagli olarak bazi ulkelerin siralamasinda degisIklikler gorulebilir. Britannica AnsIklopedisi ucuncu sirayi Cin’e (9.706.961 km2) verirken, Amerika BirlesIk Devletleri’ni dorduncu siraya yerlestirir. Ancak Birlesmis Milletler ve CIA World Factbook gibi diger kaynaklar ABD icin daha genis bir alan sergiledigini belirtmekte ve onu Cin’in uzerinde siralamaktadir. ABD icin yuksek ve dusuk tahminler arasindaki fark, birinin kiyi ve karasularini icermesine karsin digerinin icermemesinden kaynaklaniyor gibi gorunmektedir. Ancak, Cin’in yuz olcumunun kiyi ve karasularini icermedigi ve bu sular eklenene kadar ABD’nin Cin’den daha kucuk oldugu dusunuldugunde, Cin tercih edilir. Bunun gibi kaynaktan kaynaga farkliliklar yaygindir.

Buyuk ve duzensiz sekilli bir kara parcasinin kesin alanini belirlemek kucuk bir is degildir ve bunu tamamlamak icin evrensel olarak kabul edilmis bir kilavuz yoktur. Bazi ulkeler uydu arastirmalari kullanarak alanlarini olcebilirken, digerleri matematiksel hesaplamalara ve manuel tahminlere guvenebilir. Dahasi, farkli ulkelerin denizasiri topraklar, tartismali bolgeler ve cesitli su kutleleri gibi alanlarin dahil edilmesine iliskin farkli felsefeleri vardir. Ucuncu ve dorduncu en buyuk ulkeler hangileri olursa olsun, Guney Amerika’nin en buyuk ulkesi Brezilya (8.515.770 km2) besinci siraya kilitlenmistir. Dunyada kendi kitasiyla ayni adi tasiyan tek ulke olan Avustralya (7.741.220 km2) ise altinci sirada yer alir. Teknik olarak hem Asya’nin hem de Avrupa’nin en buyuk ulkesi Rusya’dir. Ancak Rusya kultur ve nufus acisindan bir Avrupa ulkesi olarak kabul edildiginden bircok kaynak Rusya’yi en buyuk Avrupa ulkesi olarak tanimlamakta ve Asya’nin en buyuk ulkesi unvanini Cin’e vermektedir. Afrika’nin en buyuk (2.381.741 km2) ulkesi ise Cezayir’dir. Ulkeler arasinda buyukluk siralamalari yapiliyor olsa da gelecekte sinirlarin degisebilecegi, buyuk ulkelerin ayri birimlere bolunebilecegi, hatta baska bolgeleri bunyesine katabilecegi de dikkate alinmalidir.