Duraklama Donemi Islahatlari Ve Islahatcilari

**CeReN** · 17 Ocak 2024, 10:00

Duraklama Donemi Islahatlari ve Islahatcilari
Osmanli Devleti’nin 17. yuzyilda yani duraklama doneminde yaptigi savaslarda istenilen basarilara ulasilamamasi ve sIklikla ortaya cikan ic isyanlar gibi sebeplerle devlet icinde asayisin bozulmasi; bunlara bagli olarak ortaya cikan ekonomik ve toplumsal sIkintilar nedeniyle bir dizi islahat hareketlerine baslanmistir.

Islahatci Padisahlar
Duraklama doneminde islahat yapan padisahlar soyledir;

I.Ahmet
Veraset sistemini degistirerek “ekber ve ersed” kuralini getirdi. Buna gore Osmanli tahtina hanedanin en yasli ve en olgun uyesi gececekti. Bu kural ile taht kavgalarinin onune gecilmek istendi. Ancak diger yandan “kafes usulu” getirilerek sehzadelerin sancaga yonetici olarak gonderilmesi uygulamasina son verildi ve sehzadeler sarayda egitim almaya basladi. Bu da yeteneksiz ve tecrubesiz sehzadelerin taht’a cikmasina sebep oldugu icin merkezi otoritenin daha da zayiflamasina yol acacakti.

II.Osman (Genc Osman)
Seyhulislamin fetva verme disindaki yetkilerini kaldirdi. Boylece ilmiye sinifinin devlet islerine karismasini engellemis oldu.
Ilmiye sinifinin yetkilerini sinirlandirdi
Saray kadinlarinin devlet yonetimi uzerindeki etkisine son vermek ve halk-saray arasindaki kopuklugu gidermek amaciyla saray disindan evlilik yapti ve Seyhulislamin kiziyla evlendi.
Padisahin kanun cikarma gucunu arttirmaya calisti.
Yeniceri ocagi kaldirmak istedi. Ancak basarili olamadi ve yeniceriler tarafindan henuz 18 yasindayken olduruldu.
IV.Murat
Cok kucuk yasta taht’a ciktigi icin annesi ve devlet adamlari devlet islerine fazlasiyla karisiyordu. Ancak buyuyunce bunu engelledi ve Osmanli tarihinin en otoriter padisahlarindan biri oldu.

Yeniceri sayisini azaltti. Boylece hem yeniceri maaslarinin hazineye gereksiz yere yuk olmasina son verdi, hem de otoritesini arttirdi.
Maliyeyi duzenledi.
Timarlari hak edenlere verdi
Istanbul’da asayisi sagladi
Kahvehaneleri kapatti
Icki ve tutun yasagi getirdi.
Gece sokaga cikma yasagi getirdi.
Celali isyanlarini siddet yontemiyle bastirarak Anadolu’da asayisi sagladi
IV.Mehmet

Devlet yonetimindeki kotu gidise son vermek icin gercekten guvendigi devlet adamlarini goreve getirdi. Bu devlet adamlari bir dizi islahat hareketi gerceklestirdi. Bu devlet adamlarina gore en buyuk sorun ekonomide ve ordudaydi.

IV. Mehmet doneminin onemli islahatcilari Tarhuncu Ahmet Pasa, Koprulu Mehmet Pasa ve Koprulu Fazil Ahmet Pasa’ydi.

Islahatci Devlet Adamlari
17. yuzyilda sadece padisahlar degil, padisahlar tarafindan gorevlendirilen bazi devlet adamlari da bir dizi islahat hareketine girismis; sorunlar ve cozumleriyle ilgili padisahlara raporlar hazirlayip sunmuslardir.

Kuyucu Murat Pasa
I.Ahmet doneminin sadrazamlarindan Kuyucu Murat Pasa, sorunlari siddet yontemiyle cozmeyi denemistir. Bu donemdeki Celali isyanlarini, isyancilari kuyulara diri diri atmak suretiyle bastirmistir. Sorunlarin temeline inmedigi ve siddet yontemi kullandigi icin isyanlar son bulmamistir.

Koci Bey
Devlet icinde yasanan sorunlar ve cozumleriyle ilgili “Koci Bey Risalesi” olarak bilinen rapor hazirladi ve padisah IV. Murat’a sundu.

Tarhuncu Ahmet Pasa
Has ve zeamet gelirlerinin dogrudan devlet hazinesine aktarilmasini sagladi.
Rusveti onlemeye yonelik tedbirler aldi.
Ilk Osmanli butcesini hazirlayarak butce acigini kapatmaya calisti. Gelir gider dengesini saglamaya calisti. Bunun icin gereksiz saray masraflarini kisti. Ancak bu uygulamadan cikarlari zarar gorenler tarafindan olduruldu.
Koprulu Mehmet Pasa
Osmanli tarihinde belirli sartlar one surerek goreve gelen ilk devlet adamidir. Koprulu Mehmet Pasa;

Saray ve devlet adamlari islerine karismayacak

Devlet isleriyle ilgili saraya sundugu oneriler kabul edilecek

Devlet memurluklarina uygun gordugu kisileri atayacak

Hakkinda bir sIkayet oldugu takdirde once savunmasi alinacak

gibi sartlar ileri surdukten sonra gorece geldi.

Orduyu disipline etti.
Hatali devlet adamlarini gorevden alarak cezalandirdi.
Gorevlerini yapmayan asker ve memurlarin maaslarini kesti
Koprulu Fazil Ahmet Pasa
Koprulu Mehmet Pasa’nin ogludur.

Devlet giderlerini kisarak butce acigini kapatmaya calisti.
Orduyu yeniden duzenledi ve topcu sinifini guclendirdi.
17.Yuzyil Islahatlarinin Genel Ozellikleri
Askeri ve mali alanda islahatlar yapilmistir.
Siddet yontemiyle yapilmistir.
Sorunlarin temeline inilmemis, cozumler yuzeysel kalmistir.
Avrupa ornek alinmamistir.
Islahatlar kisilere bagli kaldigi ve devlet politikasi haline getirilemedigi icin kalici olmadi
Ulema sinifi ve yeniceriler tarafindan engellenmeye calisilmistir.

Alinti ~

Forum	Bilgilendirme
Powered by vBulletinÂ® Version 3.8.6 Copyright Â©2000 - 2023, Jelsoft Enterprises Ltd. ForumBizim.Com Forum Sahibi: ForumBizim	5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu geregince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)